شناسایی، تحلیل و رتبه‌بندی موانع نهادینه‌سازی نظام تضمین کیفیت در تحصیلات عالی افغانستان (مطالعه موردی: دانشگاه‌های خصوصی)

نویسندگان

  • محمدکاظم سروری * .گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، موسسه تحصیلات عالی خورشید و آمر ارتقای کیفیت، دانشگاه‌ رنا، کابل، افغانستان https://orcid.org/0000-0002-9993-9223
  • امان الله شمس .گروه حقوق، دانشکده حقوق و علوم سیاسی، موسسه تحصیلات عالی خورشید و آمر ارتقای کیفیت، دانشگاه‌ رنا، کابل، افغانستان

https://doi.org/10.48313/asemel.v2i2.77

چکیده

هدف: پژوهش حاضر به شناسایی، تحلیل و رتبه‌بندی موانع نهادینه‌سازی نظام تضمین کیفیت در تحصیلات عالی افغانستان با مطالعه موردی دانشگاه‌های خصوصی می‌پردازد.

روش‌شناسی پژوهش: تحقیق از نوع کاربردی، با ماهیت توصیفی–تحلیلی و رویکرد کمی است. ابزار گردآوری داده‌ها پرسشنامه محقق ساخته بود که پس از تایید روایی، میان 171 نفر از جامعه آماری با روش نمونه‌گیری گلوله برفی در سال 1404 توزیع شد. ابتدا با روش دلفی 14 مانع شناسایی گردید. داده‌ها با استفاده از آزمون T تک نمونه‌ای و آزمون فریدمن تحلیل شدند.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که به‌جز سوالات سوم، هشتم و سیزدهم، سایر مولفه‌ها از نظر پاسخ‌دهندگان به‌عنوان موانع نهادینه‌سازی نظام تضمین کیفیت شناسایی شدند. در رتبه‌بندی موانع، "کمبود منابع مالی" با میانگین (08/8) در جایگاه نخست قرار گرفت. پس از آن "نبود نگرش کیفیت ‌محور" با میانگین (94/7) و "ضعف در چارچوب تضمین کیفیت و نحوه نظارت" با میانگین (93/7) به ترتیب در رتبه دوم و سوم قرار گرفتند.

اصالت/ارزش افزوده علمی: کمبود منابع مالی، نبود نگرش کیفیت ‌محور و ضعف در نظام تضمین کیفیت از موانع اصلی نهادینه‌سازی تضمین کیفیت در دانشگاه‌های خصوصی افغانستان هستند. 

کلمات کلیدی:

تضمین کیفیت، نهادینه‌سازی، تحصیلات عالی

مراجع

  1. [1] Malek Ara, M. (2019). Strategic management. Tehran: Andishe Sood. (In Persian). https://dl3.takbook.com/pdf3/ebook9747[www.takbook.com].pdf
  2. [2] Rashidi, M. M. (1993). The place of educational planning in the management process. Public administration quarterly, 7(4), 34–44. (In Persian). https://dor.isc.ac/dor/20.1001.1.17350719.1372.7.4.4.9
  3. [3] Farastkhah, M., Bazargan, A., & Tabatabaei, M. G. (2007). Comparative analysis of higher education quality assurance systems in the world: Commonalities and differences in global experiences. Quarterly journal of research and planning in higher education, 13(2), 1–19. (In Persian). https://journal.irphe.ac.ir/article_702590.html
  4. [4] Mohammadi, R., Maryam;, Z., & Sadeghimand, F. (2016). Evaluation and quality assurance in higher education, a voluntary or mandatory process? Quarterly journal of educational measurement and evaluation studies, 6(4), 165-201. (In Persian). https://jresearch.sanjesh.org/article_22176.html
  5. [5] Fahimi, M. Z. (2022). Status and challenges of quality assurance and accreditation in higher education, collection of printable articles of the national conference on strengthening higher education. He scientific and research journal of kabul university, 6(2), 29–42. (In Persian). https://doi.org/10.62810/jss.v6i2.287
  6. [6] Termani, M. R. (2021). Guidelines on quality assurance framework of the ministry of higher education: A critical analysis. Kardan journal of law, 3(1), 16–25. (In Persian). https://doi.org/10.31841/KJL.2021.15
  7. [7] Rahimi, A., & Ayubi, M. O. (2022). Theoretical analysis of the quality assurance and accreditation criteria of the ministry of higher education of Afghanistan. Jami university scientific and research quarterly, 1–25. (In Persian). http://dx.doi.org/10.61438/jsrqj.v7i2.3.1
  8. [8] Elkhouly, A. R., Masoud, O. J., & Shafsha, H. A. (2021). Higher education in Libya, challenges and problems: A descriptive study. American research journal of humanities & social science (ARJHSS), 4(12), 52–61. (In Persian). https://www.arjhss.com/wp-content/uploads/2021/12/G4125261.pdf
  9. [9] Bejan, S. A., Janatuinen, T., Jurvelin, J., Klöpping, S., Malinen, H., Minke, B., & Vacareanu, R. (2015). Quality assurance and its impact from higher education institutions’ perspectives: Methodological approaches, experiences and expectations. Quality in higher education, 21(3), 343–371. https://doi.org/10.1080/13538322.2015.1112546
  10. [10] Ghassabichorsi, M., Hassani, M., Ghalavandi, H., & Ghasemzadeh, A. (2022). Challenges and obstacles of academic culture in institutionalizing quality culture in higher education: A grounded theory study. Journal of medical education development, 15(47), 43–54. (In Persian). http://dx.doi.org/10.52547/edcj.15.47.43
  11. [11] Imron, A., Sunandar, A. (2024). Three obstacles of internal quality assurance system of private higher education in Indonesia. Journal of law and sustainable development, 12(3), e760--e760. https://doi.org/10.55908/sdgs.v12i3.760
  12. [12] Cardoso, S., Rosa, M. J., & Dias, D. (2013). Obstacles to quality in higher education institutions: The views of academics. 8th European quality assurance forum (pp. 1–10). University of Gothenburg, Sweden. https://www.eua.eu/publications/conference-papers/obstacles-to-quality-in-higher-education-institutions-the-views-of-academics.html.%0A%09%0A
  13. [13] Vosoughi-Rad, V., Rezaian, A., & Farani, N. (2018). The nature and concept of institutionalization from the perspective of the Quran. Quarterly journal of Islam and management research, 7(2), 61–82. (In Persian). https://B2n.ir/nb8164
  14. [14] Faghieh Habibi, A., & Kavsi, E. (2016). Evaluation of factors affecting the promotion of quality culture in the country’s academic system. Quarterly scientific-research journal of social sciences, 35(4), 59–86. (In Persian). https://journals.iau.ir/article_529414.html?lang=en
  15. [15] Rezaei, H., & Fariba, H. (2016). Causes of resistance to change and strategies for overcoming it: A review of the literature. Journal of education in medical sciences, 16(49), 440–453. (In Persian). http://ijme.mui.ac.ir/article-1-3987-fa.html
  16. [16] Ekrami, M., Vahid, K., & Mohsen; Shoaei, Z. (2017). Development of educational leadership in universities based on the creation, dissemination and application of knowledge. Journal of development management process, 30(3), 30–58. (In Persian). https://ensani.ir/file/download/article/1590323041-9888-101-2.pdf
  17. [17] Qaroon, M. (1996). Investigating ways to secure financial resources for universities. Quarterly journal of research and planning in higher education, 4(13), 97–140. (In Persian). http://dx.doi.org/10.22034/irphe.1996.711639
  18. [18] Nobakht, M. B. (2017). Advanced research methods. Jahad Daneshgahi. (In Persian). https://B2n.ir/xz9327

دانلود

چاپ شده

2025-12-14

شماره

دوره 2 شماره 3 (1404): مطالعات کاربردی در مدیریت آموزشی و آموزش الکترونیکی

نوع مقاله

مقالات شماره جاری

ارجاع به مقاله

سروری م. ., & Shams, A. . (2025). شناسایی، تحلیل و رتبه‌بندی موانع نهادینه‌سازی نظام تضمین کیفیت در تحصیلات عالی افغانستان (مطالعه موردی: دانشگاه‌های خصوصی). مطالعات کاربردی در مدیریت آموزشی و یادگیری الکترونیکی, 2(3), 140-152. https://doi.org/10.48313/asemel.v2i2.77
Crossref
Scopus
Google Scholar
Europe PMC

مقالات مشابه

##common.pagination##

همچنین برای این مقاله می‌توانید شروع جستجوی پیشرفته مقالات مشابه.